FAQ rekuperacja – najczęściej zadawane pytania

Rekuperacja gwarantuje stałą wymianę powietrza zużytego na świeże w pomieszczeniach. Usuwane z pomieszczeń powietrze wyrzucane jest na zewnątrz, a nawiewane – zanim do nich trafi – przechodzi przez filtr umieszczony przy wymienniku ciepła w centrali wentylacyjnej.
Od stopnia filtracji zależy stopień oczyszczenia powietrza. Fabrycznie w centrali montowany jest filtr o podstawowej klasie filtracji G4, który zatrzymuje powyżej 90% zanieczyszczeń tzw. zgrubnych o wielkości cząsteczki >10 mikrometra (10 µm).
Filtry dokładne, których zastosowanie zaleca się na nawiewie (przy wyjściu powietrza z rekuperatora do pomieszczeń) posiadają już klasę filtracji F7 i zatrzymują >85% cząsteczek o rozmiarach od 0,3 do 10 µm, powyżej 65% cząsteczek o rozmiarach od 0,3 do 2,5 µm oraz powyżej 50% cząsteczek o wymiarach 0,3 do 1 µm.
Istnieje również bardziej dokładny sposób filtracji powietrza nawiewanego w systemach wentylacji mechanicznej za pomocą elektrycznego urządzenia antysmogowego, zwanego filtrem kanałowym.

Najlepsze filtry montowane są na kanale nawiewnym i bez upośledzania pracy systemu wentylacji, tj. bez generowania dużych oporów w przepływie powietrza, oczyszczają powietrze nawiewane z zewnątrz na poziomie 100% z zanieczyszczeń zgrubnych oraz na poziomie 99,94% ze wszystkich mniejszych cząsteczek pyłu zawieszonego.
Powiedzieć więc można z całą pewnością, że oczyszczają one powietrze z całości szkodliwego dla człowieka smogu obecnego sezonowo w powietrzu zewnętrznym.

Warto wspomnieć, że pył zawieszony będący głównym składnikiem smogu to przede wszystkim zanieczyszczenia, których średnica nie przekracza 2,5 mikrometra oraz pył PM 10, których wdychanie niesie za sobą bardzo poważne skutki zdrowotne. Cząsteczki bowiem są na tyle małe, że mogą przenikać przez nasz układ oddechowy bezpośrednio do krwiobiegu, a nawet mózgu.

Wg obecnych przepisów zmiana rodzaju wentylacji z grawitacyjnej na mechaniczną z odzyskiem ciepła nie wymaga zmiany w pozwoleniu na budowę. Zmianę taką odnotowujemy w księdze budowy, by przy odbiorze budynku było to uregulowane. Bardzo często inwestorzy w trakcie budowy domu decydują się na zmianę rodzaju wentylacji i montują właśnie rekuperację. Wczesny etap budowy jest najlepszym momentem na zaplanowanie takiej zmiany. Mamy wtedy możliwość przygotowania budynku pod montaż (wprowadzenie ewentualnych zmian), można też zrezygnować z budowy części kominów i szachtów do wentylacji grawitacyjnej.

Trudno jest podać cenę na rekuperację wyłącznie na podstawie powierzchni domusystemu rekuperacji. Do dokonania skutecznej i miarodajnej wyceny niezbędne jest przesłanie rzutów każdej z kondygnacji budynku i jego przekrojów. Dane te muszą zawierać wszelkie wymiary budynku oraz opis przeznaczenia poszczególnych pomieszczeń.

Doświadczony specjalista ds. rekuperacji zna przedział cenowy dla określonej powierzchni budynku, który może wstępnie oszacować podczas rozmowy. Do wykonania oferty zawierającej zbliżoną do ostatecznej cenę systemu rekuperacji, trzeba będzie wyliczyć między innymi wstępne zapotrzebowanie poszczególnych pomieszczeń na powietrze wentylacyjne i wstępną trasę prowadzenia instalacji. Koszt montażu rekuperacji w dwóch identycznych domach o tej samej powierzchni, gdzie w pierwszym są trzy łazienki, a w drugim tylko jedna, może znacznie różnić się ceną. Polecamy bezpośredni kontakt z infolinią Rekuperatory.pl: 603 446 366 lub złożenie zapytania o montaż rekuperacji.

Rekuperację montuje się na etapie stanu surowego zamkniętego. Jednak ze specjalistą od rekuperacji najlepiej jest spotkać się jak najwcześniej. Najlepiej na etapie projektu. Dzięki temu można:

• Zaoszczędzić na budowie kominów do wentylacji grawitacyjnej (przy rekuperacji są one zbędne)
• Wymienić część okien na nieotwieralne i zaoszczędzić na zakupie okien ze skrzydłami (szklenia stałe są dużo tańsze w zakupie i dają więcej światła)
• Przewidzieć idealne pomieszczenie na montaż rekuperatora: z daleka od sypialni, z dobrym dostępem serwisowym, w zaizolowanym pomieszczeniu
• Wytyczyć najlepszą trasę prowadzenia instalacji, tzn. kanałów wentylacyjnych, dzięki czemu zabudowa kanałów stanie się niepotrzebna
• Przewidzieć optymalną grubość stropu, by ukryć w niej całą bądź część instalacji
• Usytuować w optymalnym i zgodnym z przepisami miejscu czerpnię i wyrzutnię powietrza
• Zaprojektować otwory w stropach na przejścia kanałów między kondygnacjami, dzięki czemu uniknie się późniejszego kucia czy wiercenia

Można też od razu kupić projekt domu, który ma już zaprojektowaną rekuperację. Wtedy wszystkie jego elementy: grubość stropu, ilość szachtów kominowych, stolarka okienna i drzwiowa, wentylacja garażu i kotłowni, bilans energetyczny budynku, zapotrzebowanie na ciepło, moc systemu grzewczego, zostały dopasowane pod kątem rekuperacji.

Okap kuchenny w budynkach jednorodzinnych powinien działać niezależenie od instalacji wentylacyjnej. Spowodowane jest to okresowym charakterem pracy okapu kuchennego w przeciwieństwie do pracy instalacji wentylacyjnej, która pracuje w trybie ciągłym. W ciągu lat doświadczeń w zakresie wentylacji domków jednorodzinnych wypracowaliśmy sposób zapewnienia takiego rozwiązania wentylacji kuchni, który zapewnia optymalną wymianę powietrza i efektywne przewietrzenie pomieszczeń kuchennych bez konieczności podłączania okapu do instalacji wentylacyjnej, która dzięki takiej niezależności pozostaje również na dłużej czysta.

Tak. Kominek musi posiadać zamkniętą komorę spalania i doprowadzenie powietrza do spalania niezależnym przewodem z zewnątrz. Oprócz tego do kominka musi zostać zbudowany komin spalinowy do odprowadzenia spalin.

W garażu należy wykonać wentylację grawitacyjną (zgodnie z obowiązującymi przepisami). W kotłowni w przypadku zastosowania pieca C.O. o konstrukcji tradycyjnej także. W przypadku zastosowania pieca o zamkniętej komorze spalania – pobierającego powietrze do spalania z zewnątrz przez podwójny komin – pomieszczenie kotłowni można podłączyć do systemu rekuperatora.

Rekomendujemy zamontowanie okapu kuchennego (oprócz tego oczywiście kuchnia także będzie wentylowana mechanicznie). Okap musi posiadać klapę zwrotną oraz wyrzucać powietrze znad kuchenki niezależnym przewodem na zewnątrz budynku. Czy w domu z rekuperacją na szybach może kondensować się para wodna? W ustabilizowanej sytuacji: nie powinna! Przeczytajcie, dlaczego. Zadaniem wentylacji mechanicznej, jaką jest rekuperacja, jest stała wymiana powietrza zużytego na świeże z jednoczesnym odprowadzeniem nadmiaru wilgoci z pomieszczeń. Jednak zdarza się, że szyby – mimo rekuperacji – parują. Powodów może być kilka. W pierwszej kolejności przyczyną mogą być brudne filtry, które uniemożliwiają dostateczną wentylację. Należy wymienić  je na nowe, by przywrócić prawidłowy poziom wentylacji w pomieszczeniach. Po wymianie filtrów należy nastawić rekuperator na pracę na wyższym biegu i obserwować, jak będzie się zachowywał dom przy zwiększonej intensywności wentylacji.

Normą jest, że w budynkach nowo oddanych do użytkowania, przez pierwszy rok lub nawet dwa jest bardzo dużo wilgoci zgromadzonej w budynku, tzw. wilgoci technologicznej.  W takich sytuacjach niestety wilgoci oddawanej przez budynek jest na tyle dużo, że nawet pracująca wentylacja, której zadaniem jest wymiana powietrza, nie nadąża z odprowadzaniem zwiększonej wilgotności. Rozwiązania są dwa – zwiększyć intensywność wentylowania domu przez kolejne tygodnie – dzięki temu przyspieszy się proces suszenia budynku. Drugim rozwiązaniem jest wstawienie w pomieszczeniu na kilka tygodniu osuszacza kondensacyjnego. W prawidłowo wentylowanym budynku, w którym poziom wilgoci ustabilizował się, woda nie powinna skraplać się na szybach.

Kominek w domu z rekuperacją nie powinien mieć wpływu na pracę rekuperatora i odwrotnie: rekuperator/system rekuperacji powinien działać zupełnie niezależnie od kominka. Rekuperacja nawet bez bezpośredniego połączenia z kominkiem efektywnie rozprowadzi ciepłe powietrze emitowane przez kominek. Wszelkie próby łączenia systemów dystrybucji gorącego powietrza z systemem wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła kończą się niepowodzeniem z powodu bardzo wysokich temperatur powietrza, które ogrzewa kominek. Doprowadzenie takiego powietrza do kominka skończyłoby się trwałym uszkodzeniem wymiennika rekuperatora. Najważniejsze: kominek w domu z rekuperacją posiadać powinien niezależny kanał doprowadzający powietrze do komory spalania. Dzięki temu nie zostanie zaburzona równoważna wentylacja nawiewno-wywiewna w domu, czyli nie dojdzie do wytworzenia podciśnienia. Kominki takie nazywane są kominkami z zamkniętą komorą spalania. Dodatkowo również rekuperatory AERIS posiadają zabezpieczenie komin(k)owe, które nie dopuszcza do wytworzenia podciśnienia w budynku i eliminuje ryzyko zassania powietrza z kominka.

Rekuperator to urządzenie składające się z wymiennika ciepła rekuperatora, wentylatorów (nawiewnego i wywiewnego) oraz z automatyki. Jego działanie polega wyciąganiu powietrza zużytego z pomieszczeń oraz nawiewaniu do pomieszczeń powietrza świeżego oraz na wymianie energii pomiędzy tymi strumieniami powietrza. Do wymiany tej dochodzi w wymienniku rekuperatora. Zaawansowane modele, np. rekuperator AERIS w wersji ERV potrafią odzyskiwać również wilgoć z powietrza wywiewanego z pomieszczeń.

Rekuperator nie jest urządzeniem grzewczym – nie grzeje. Jego zadaniem jest wentylowanie pomieszczeń/wyciąganie powietrza zużytego i nawiewanie świeżego oraz wymiana energii pomiędzy nimi. Dopiero po podłączeniu do nagrzewnicy wodnej lub elektrycznej rekuperator może pełnić funkcje grzewczą. Z uwagi jednak na europejski klimat charakterystyczny dla Polski i co najmniej 6 miesięcy, w których należy uruchomić system grzewczy, by osiągnąć komfortową temperaturę w pomieszczeniach, każdy dom – energooszczędny i pasywny również – powinien posiadać niezależne źródło ciepła.

Rekuperator montuje się go na zaizolowanym poddaszu, w kotłowni lub w garażu. Może to być również garderoba lub inne pomieszczenie gospodarcze. Należy przy tym pamiętać, że temperatura powietrza w pomieszczeniu, w którym stoi urządzenie nie może być zimą niższa niż 8°C.

W wymienniku krzyżowym powietrze nawiewane i wywiewane przechodzi pod kątem prostym przez szereg wąskich przewodów nie mieszając się ze sobą. Wymiennik zamontowany jest wewnątrz centrali i jest on nieruchomy, a ruch powietrza wewnątrz niego wywołują wentylatory. Podobnie jest w wymienniku obrotowym, w którym jednak obraca się cały rdzeń wymiennika. Różnica dotyczy sprawności oraz głośności obu urządzeń: maksymalna wydajność wymiennika krzyżowego wynosi 60-75%, wymiennika obrotowego około 82-85%. Dawniej wymienniki obrotowe stosowane były głównie w instalacjach przemysłowych, jednak w chwili obecnej coraz częściej spotyka się je w urządzeniach domowych. Konstrukcja centrali z wymiennikiem przeciwprądowym zbliżona jest do rekuperatora krzyżowego zasadnicza różnica polega jednak na kierunku przepływu powietrza wewnątrz wymiennika: powietrze przepływa w przeciwbieżnych kierunkach nie mieszając się ze sobą. Dzięki temu rozkład temperatur na wymienniku przeciwprądowym jest znacznie korzystniejszy i pozwala uzyskać większą sprawność systemu wentylacyjnego z odzyskiem ciepła: nawet do 96%.

Optymalny moment na montaż kanałów to stan surowy zamknięty, przed tynkami. Jednak najlepiej jest rozpocząć, kiedy dom jest jeszcze na etapie projektu lub na etapie fundamentów. Można wtedy przewidzieć i wykonać np. przejścia przez fundamenty do montażu gruntowego wymiennika ciepła. Jednocześnie jednak montaż rekuperacji jest możliwy na każdym etapie budowy domu.

Montaż rekuperatora i rekuperacji – ale rekuperacji, która będzie działać tak, jak powinna: efektywnie i energooszczędnie nie jest możliwe przez osobę, która nie ma doświadczenia ani odpowiedniej wiedzy. Próby mogą kosztować bardzo słono. Wśród klientów Rekuperatory.pl zdarzyło się raz, że klient sam poprowadzili przewody wentylacyjne, a ekipa Rekuperatory.pl montowała mu jedynie rekuperator. Był to jednak człowiek z doświadczeniem w branży instalacyjnej. Prawdę mówiąc montaż instalacji systemu rekuperacji wymaga znajomości rzeczy i doświadczenia, bo łatwo popełnić tu podstawowe błędy.

Jako jeden ze sposobów zapobiegania zamarzaniu wymiennika w rekuperatorze producenci stosują tzw. nagrzewnicę wstępną. Jest to najczęściej grzałka lub spirala elektryczna montowana w kanale powietrza nawiewanego przed wymiennikiem powietrza. W starszych modelach rekuperatorów stanowi ona najczęściej opcjonalny element wewnętrzny urządzenia i należy ją dodatkowo zakupić. W najwyższej klasie urządzeń, np. w rekuperatorach AERISnext, jest standardem w każdej wersji.

W urządzeniach, które nie mają możliwości zamontowania nagrzewnicy wstępnej stosuje się nagrzewnice kanałowe montowane w kanale nawiewnym przed rekuperatorem, sterowane automatyką rekuperatora. Najczęściej są to nagrzewnice o mocy 1-2 kW, co wydaje się dużo. W rzeczywistości nagrzewnica pracuje tylko w sytuacji, gdy może dojść do zamarznięcia wymiennika, więc zużycie prądu nie jest bardzo duże. W rekuperatorach najwyższej klasy producenci stosują odpowiedni algorytm sterowania nagrzewnicą, który powoduje jej włączenie tylko na krótkie okresy czasu, gdy nie wystarczy już zwalnianie i zatrzymywanie wentylatora nawiewnego. Wtedy zużycie prądu jest naprawdę niewielkie.

Proszę wybrać z mapy kontakt do najbliższego Pana inwestycji Doradcy Rekuperatory.pl.

Nie polecamy takiego rozwiązania. Zasada swobodnego przepływu powietrza pomiędzy wszystkimi pomieszczeniami w przypadku wentylacji mechanicznej, czyli rekuperacji, wymaga zachowania podcięć w drzwiach do poszczególnych pomieszczeń (ok. 1 cm) lub wykonania w drzwiach otworów umożliwiających cyrkulację powietrza.

Każdy, kto zamieszka w domu wyposażonym w rekuperator stwierdzi, że jakiekolwiek inne rozwiązanie dotyczące wentylacji jest rozwiązaniem gorszym od systemu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Należy pamiętać, że każdy, choćby najlepszy nawiewnik zimą wprowadzi do pomieszczenia zimne powietrze. Czy będzie to nawiewnik podciśnieniowy, higrosterowany, automatyczny czy ręczny – efekt będzie ten sam – obniżenie temperatury w pomieszczeniu i mniejszy lub większy wzrost kosztów ogrzewania.

Każdy nawiewnik, bez względu na producenta, jest po prostu dziurą w murze lub oknie, mającą na celu wprowadzenie określonej ilości powietrza do pomieszczenia. Regulowanie jego zamykania czy otwierania w dowolny sposób w zależności od warunków wewnętrznych lub zewnętrznych to po prostu ograniczanie przepływu powietrza, czyli de facto ograniczanie skuteczności wentylacji. W niektórych wypadkach nawiewniki podokienne potrafią być zamknięte non-stop nawet przez tydzień lub dłużej! System wentylacji mechanicznej opartej na rekuperatorze zapewnia skuteczną wentylację bez względu na warunki i temperaturę zewnętrzną. Warto również zwrócić uwagę, że żaden dom pasywny (czyli maksymalnie energooszczędny) nigdy nie jest wyposażony w jakiekolwiek nawiewniki. W przypadku tego typu domów działa wentylacja nawiewno-wywiewna z odzyskiem ciepła, bowiem uzyskanie parametrów niskiego zużycia energii bez rekuperacji jest po prostu niemożliwe.

Różnica w kosztach ogrzewania budynku w przypadku domu korzystającego ze skutecznie działającej wentylacji grawitacyjnej oraz domu z prawidłowo wykonaną instalacją rekuperatora wynosi od 30 do 60% kosztów ogrzewania w zależności od jakości wykonania instalacji i jej prawidłowego zaizolowania oraz rodzaju rekuperatora.

Rekuperator ma za zadanie nie tylko oszczędzać energię, ale przede wszystkim dostarczać świeże powietrze do wnętrza budynku oraz usuwać zanieczyszczone zużyte powietrze wraz z wydzielanymi wewnątrz budynku związkami chemicznymi (np. formaldehydem) oraz nadmiarem wilgoci. Opisując sytuację, kiedy użytkownik rekuperatora wyłączy go latem obrazowo można byłoby stwierdzić, że latem traci on chęć oddychania świeżym oczyszczonym powietrzem i dostarczanie mu go przestaje być konieczne. Latem przestaje również korzystać z łazienek i pryszniców, dzięki czemu nie ma konieczności odprowadzania nadmiaru wilgoci z tych pomieszczeń.

Rekuperator powinien działać przez cały rok. W niektórych krajach (np. w Holandii) montowane systemy wentylacyjnej nie posiadają wyłącznika umożliwiającego całkowite wyłączenie instalacji przez użytkownika, dzięki czemu pytanie tego typu nie ma tam racji bytu. Oczywiście zgodnie z innymi przepisami instalacja taka zabezpieczona jest jednak oddzielnym bezpiecznikiem umożliwiającym w razie konieczności odcięcie dopływu energii do wentylatorów. Dobrej klasy rekuperator wyposażony w automatyczny by-pass (urządzenie umożliwiające „omijanie” wymiennika ciepła przez powietrze wchodzące do budynku) oraz odpowiedni układ sterujący latem będzie działał na dwa sposoby: w okresie silnego upału będzie przepuszczał wchodzące do budynku powietrze przez wymiennik ciepła, dzięki czemu nastąpi tzw. „odzysk chłodu”. Wymiennik będzie wymieniał ciepło, jednak nie w celu jego ogrzania, ale schłodzenia. Nocą by-pass otworzy się automatycznie, dzięki czemu możliwe będzie tzw. „chłodzenie nocne” – wentylacja przy pomocy chłodniejszego, nocnego powietrza. By-pass automatyczny zapewnia również optymalne wykorzystanie chodu generowanego przez gruntowy wymiennik ciepła latem.

Prawidłowy montaż rekuperatora i instalacji, o ile zostanie zaprojektowany i wykonany w prawidłowy sposób – nie jest słyszalny. Z nawiewów w pokojach dochodzi jedynie bardzo delikatny jednostajny szum słyszalny tylko, gdy wokoło panuje całkowita cisza (noc, nikogo nie ma w domu, nie działa żadne urządzenie, w tym system grzewczy). Jest to dźwięk zaliczany do kategorii tzw. white noise (biały hałas), który jest całkowicie przez człowieka nie percepowany. Jest on znacznie bardziej cichy niż szum wody w grzejnikach.

Co znaczy 'prawidłowe wykonanie instalacji’? To pilnie strzeżone know-how każdej szanującej się firmy instalacyjnej bezpośrednio związane z doświadczeniem w zakresie montażu systemów. Wykonanie praktycznie bezgłośnie działającej instalacji wentylacyjnej  z centralą wentylacyjną związane jest między innymi z prawidłową trasą poprowadzenia kanałówi wentylacyjnych, ich właściwą izolacją, użyciem na nawiewach odpowiedniej klasy tłumików oraz z dobraniem odpowiedniej mocy rekuperatora(!). Niestety, w przypadku wielu instalacji wentylacyjnych z odzyskiem ciepła inwestor bierze pod uwagę tylko cenę systemu. Cenę, która wynika z zastosowania takich, a nie innych rozwiązań, które mają na celu jedno: nie kosztować dużo. Może się wtedy zdarzyć, że system nie tylko będzie miał gorsze parametry odzysku ciepła (niższej klasy rekuperator, brak izolacji na kanałach), ale także cały system będzie pracował głośno (oszczędnie projektowane trasy przebiegu kanałów, brak właściwej izolacji, niższej mocy tańszy rekuperator. W znakomitej większości przypadków tanie rozwiązania nie gwarantują ani efektywnej, ani cichej pracy instalacji.

Dlatego tak ważne jest indywidualne podejście inżyniera projektującego instalację do każdego domu oraz jego doświadczenie dotyczące rekuperacji w domach (a nie wentylacji przemysłowej). Projektowane i wykonywane przez RekuperatoryPL systemy są niesłyszalne (praca nocna na poziomie obliczonym max 25-30 dB w pomieszczeniach, czyli poniżej progu słyszalności większości ludzi). Większość obsługiwanych ręcznie urządzeń pomiarowych do badania głośności rozpoczyna pomiar od. 32-36 dB, pomiar hałasu poniżej tej granicy możliwy jest wyłącznie w specjalistycznych wyciszonych laboratoriach.

Rekuperator jest urządzeniem wentylacyjnym, a nie grzewczym. Dlatego łączenie go w jakikolwiek sposób z grzejnikami nie jest możliwe, podobnie jak skuteczne ogrzanie domu przy pomocy samego rekuperatora. Rekuperator ODZYSKUJE ciepło z powietrza ogrzanego przez inne medium (piec CO, pompa ciepła, kominek itp.), sam jednak ciepła nie produkuje.

Wyjątkiem są rekuperatory wyposażone w nagrzewnice – takie urządzenia rzeczywiście dodatkowo podgrzewają powietrze. Jednak przy mocy nagrzewnicy sięgającej maksymalnie 2-2,5 kW absolutnie nie wystarczy ona do ogrzania standardowego budynku. Wyjątkiem mogą być domy posiadające certyfikację domu pasywnego – w takim budynku przy zapotrzebowaniu na ciepło wynoszącym zaledwie kilka kilowatów może okazać się, że nagrzewnica rekuperatora teoretycznie wystarczy do ogrzania domu w znacznej większości roku. Przemyśleć należy system, który zapewni odpowiednią temperaturę przez te kilkanaście dni, gdy temperatury zewnętrzne spadają poniżej poziomu minus 20 stopni C. Należy również pamiętać, że w obliczeniach zapotrzebowania na energię domu pasywnego każdy mieszkaniec traktowany jest jak osobne źródło ciepła. Jeśli więc domownicy wyjadą, może zrobić się naprawdę zimno!

W przypadku awarii w dostawie energii elektrycznej w domu wyposażonym w rekuperator uduszenie nikomu na pewno nie grozi! W przypadku posiadania w domu tradycyjnej wentylacji grawitacyjnej i szczelnych, plastykowych okien oraz gdy na dworze jest powyżej 12oC mamy praktycznie taką samą sytuację, jak przy braku prądu przy wentylacji mechanicznej. By zapewnić wymianę powietrza należy po prostu otworzyć okna, co wiąże się niestety z utratą ciepła (gdy na dworze jest zimno). Ważniejsze jednak w takiej sytuacji jest zwrócenie uwagi na pozostałe niezbędne urządzenia w domu, takie jak piec CO (nie grzeją grzejniki), kuchenka elektryczna (nie można ugotować obiadu), bojler ciepłej wody (nie można się umyć) itp.: te urządzenia te również przestają działać, mając znacząco większy wpływ na jakość życia w budynku pozbawionego energii elektrycznej. W przypadku wentylacji problem jest najmniejszy – po prostu uchylamy okna. Pieca CO (sterowanego zazwyczaj elektrycznie) niestety nie da się w ten sam sposób uruchomić… Osoby bardzo wrażliwe na brak wentylacji mogą w mniejszych domach zastosować UPS – przy poborze prądu rzędu 25W w oferowanych przez RekuperatoryPL urządzeniach, odpowiedniej mocy UPS pozwoli na kilkugodzinne podtrzymanie zasilania wentylacji mechanicznej.

Filtry powinno kontrolować się raz na miesiąc i wymieniać – w zależności od stopnia ich zabrudzenia i konstrukcji filtra – raz na około 4-5 miesięcy w przypadku filtrów jednorazowych i raz na 6-9 miesięcy w przypadku filtrów o zwiększonej wytrzymałości. Koszt kompletu (2 szt.) filtrów miękkich EU 4 do central AERIS to koszt około 50 pln. tu możesz zamówić filtry do rekuperatora i gwc

Regeneracja gruntowego wymiennika ciepła jest konieczna. Każde złoże gruntowe podlega mniejszej lub więcej intensywnej eksploatacji. Zależy to zarówno od rodzaju gruntowego wymiennika ciepła, jak i intensywności jego wykorzystywania. Grunt, tak samo jak pompa ciepła, musi mieć okres regeneracji, czyli powrotu do parametrów pierwotnych. Uzyskanie takiego efektu można uzyskać poprzez czasowe wyłączanie wymiennika w funkcji temperatury lub czasu.

Regulację przepływów powietrza uzyskuje się poprzez zastosowanie trzech podstawowych elementów:

• dobrze opracowanego projektu uwzględniającego średnice przewodów i związane z nimi spadki ciśnień na drodze powietrza do poszczególnych pomieszczeń;
• regulację przepływu powietrza na samym anemostacie w oparciu o badanie przepływu powietrza anemometrem lub… w oparciu o własne zapotrzebowanie dotyczące komfortu powietrznego w danym pomieszczeniu.

Co do potrzeb dobowych poszczególnych pomieszczeń: ich uwzględnienie istotne jest w przypadku instalacji np. wielkich hoteli, które w tym celu często podzielone są na sektory obsługiwane przez niezależne centrale wentylacyjne.

W praktyce w domu o niewielkiej powierzchni następuje ciągła cyrkulacja powietrza pomiędzy wszystkimi pomieszczeniami, a jej natężenie reguluje się poprzez przełączanie biegów rekuperatora. W okresie intensywnej działalności dziennej pracuje on na drugim biegu, nocą na pierwszym, a gdy chcemy szybko przewietrzyć całe mieszkanie: na trzecim. Instalacja wentylacji mechanicznej domku jednorodzinnego opiera się na równowadze powietrza nawiewanego i wywiewanego we wszystkich pomieszczeniach jednocześnie – tak zwana zrównoważona wentylacja nawiewno-wywiewna. Odcięcie któregokolwiek z pomieszczeń, spowoduje zachwianie tej równowagi.

Jeśli domowa instalacja wentylacyjna zostanie wyposażona w system nawilżania wewnętrznego lub klimatyzator kanałowy – wówczas może powstać niebezpieczeństwo rozwoju drobnoustrojów wewnątrz kanałów wentylacyjnych. W przypadku obu wspomnianych rozwiązań wprowadzamy do ich wnętrza wilgoć lub powstaje ona w wyniku skraplania pary wodnej na schłodzonych ściankach przewodu wentylacyjnego po przejściu przez klimatyzator. Drobiny kurzu mają wówczas możliwość „przyklejenia się” do ścianek kanału wentylacyjnego i mogą stać się pożywką dla bakterii.

Rozwiązania tego typu wymagają więc regularnych inspekcji oraz czyszczenia, stosowane są jednak głównie w instalacjach przemysłowych lub w obiektach takich jak szpitale, biurowce czy hotele. Instalacje takie są jednak regularnie czyszczone. W przypadku zastosowania samej wentylacji nawiewno-wywiewnej z odzyskiem ciepła dla domu jednorodzinnego – takie ryzyko praktycznie nie istnieje. Wewnątrz prawidłowo wykonanej instalacji nawiewno-wywiewnej brak jest wilgoci w formie płynnej, a co za tym idzie – możliwości osadzenia się większych ilości kurzu. Ponadto powietrze wchodzące do instalacji pozbawiane jest zanieczyszczeń dzięki filtrom zainstalowanym wewnątrz rekuperatora, stąd ryzyko powstania kolonii bakteryjnych jest wielokrotnie mniejsze, niż w przypadku stosowania nawet zwykłych kanałów grawitacyjnych. Warto tu dodać, że kanałów wentylacji grawitacyjnej nie czyści się nigdy. Nie mają one także żadnej możliwości filtracji wchodzącego do nich powietrza. Często za to zaopatrywane są w odpowiednią ilość wilgoci pochodzącej z kropli deszczu wpadających od góry do kominów wentylacji grawitacyjnej.

Przewody wentylacyjne muszą być czyszczone regularnie, jeśli instalacja wyposażona jest w układ chłodzenia lub nawilżania. Tylko wówczas istnieje ryzyko wzrostu kolonii bakterii. W przypadku instalacji wentylacyjnej z rekuperatorem takie ryzyko praktycznie nie istnieje. Powietrze przepływające przez kanały jest stosunkowo suche, brak jest ryzyka powstania skroplin, sam rekuperator powoduje filtrację powietrza, co zabezpiecza przewody przed zanieczyszczeniem.

Regularnie dokonujemy inspekcji kanałów wentylacyjnych działających od wielu lat, jej przewody po zajrzeniu do środka okazują się praktycznie czyste. Oczywiście stopień ewentualnego zanieczyszczenia przewodów ma bezpośredni związek ze sposobem eksploatacji – zanieczyszczenia mogą mieć miejsce jeśli użytkownik systemu nie będzie wymieniał filtrów oraz w pomieszczeniach rekuperowanego budynku będzie panowało notoryczne zakurzenie. Mniemamy, że żaden użytkownik domu jednorodzinnego raczej nie dopuści do tego typu sytuacji. Szacujemy, że przy standardowym użytkowaniu dobrze wykonanego systemu wentylacyjnego konieczność czyszczenia może pojawić się dopiero po około 10 latach. Samo czyszczenie przewodów – jeśli dojdzie do takiej konieczności – wykonuje się za pomocą specjalistycznych szczotek umieszczonych na długich prowadnicach wprowadzanych do wnętrza przewodów. W przypadku przewodów o dużych średnicach (głównie instalacje przemysłowe) do czyszczenia używa się specjalistycznych pojazdów wyposażonych w szczotki oraz moduły dezynfekcji czyszczące wnętrze przewodu.

Do kosztów eksploatacyjnych zaliczamy koszty filtrów, energii potrzebnej do zasilenia wentylatorów rekuperatora oraz koszty przeglądów serwisowych (350 zł raz w roku). W zależności od częstotliwości wymiany filtrów oraz ich rodzaju (komplet dobrej jakości filtrów z tkaniny filtracyjnej to koszt około 50 zł), koszty te są różne i trudno podać stałą kwotę. Dodać do tego należy około 150 pln rocznie na zużycie energii. Koszty eksploatacyjne są więc niewspółmierne do oszczędności, jakie rekuperacja przynosi na poziomie ogrzewania budynku.

Nie ma takiej potrzeby, by w domu z rekuperacją otwierać okna. Nie oznacza to, że nie można tego robić: można! Szczególnie wtedy, gdy na dworze panuje komfortowa temperatura powyżej 20°C, czyli wiosną. Otwarcie okien w żaden sposób nie wpłynie na pracę systemu rekuperacji.

Punkty wyciągowe lub inaczej anemostaty wyciągowe można zamontować w suficie lub na ścianach – podobnie jak nawiewy. Różnica polega na odpowiednim usytuowaniu ich w pomieszczeniach o różnym przeznaczeniu.

Nowoczesne przewody wentylacyjne polietylenowe umożliwiają ich schowanie w stropie, posadzce lub innych przegrodach budowlanych głównie dzięki małym średnicom (64 i 90 mm). Należy pamiętać, aby do budowy systemu wentylacyjnego firma instalacyjna zastosowała system dedykowany do budowy wentylacji, a nie tani produkt nie nadający się do transportu powietrza.Przewody wentylacyjne, jakie stosują w swoich instalacjach rekuperacji RekuperatoryPL wyprodukowane zostały w Holandii i posiadają szereg cech, które predysponują je do bycia idealnym produktem do budowy instalacji, tj: najwyższą klasę szczelności D, praktycznie zerowe ryzyko ich uszkodzenia czy zniszczenia, małe średnice pozwalające na skuteczne ich ukrycie (dzięki temu można całkowicie wyeliminować konieczność zabudowy kanałów, co często ma miejsce w przypadku stalowych tradycyjnych kanałów o standardowych średnicach), atest higieniczny dopuszczający stosowanie produktu nawet w kontakcie z żywnością.Kanały NeoFlex®GOLD  można również czyścić mechanicznie, podobnie jak klasyczne kanały stalowe.

Nie trzeba ich burzyć, jeżeli jednak zdecyduje się Pan na rekuperację, będą musiały zostać zaślepione. Zasada ta nie dotyczy pomieszczeń garażowych (wymagających zgodnie z obowiązującymi przepisami indywidualnej wentylacji grawitacyjnej) oraz pomieszczenia kotłowni, w przypadku zastosowania pieca C.O. o konstrukcji tradycyjnej.Kotłownia w przypadku zastosowania pieca o zamkniętej komorze spalania – pobierającego powietrze do spalania z zewnątrz przez podwójny komin – może zostać podłączona do systemu rekuperatora.

Do instalacji wentylacyjnej można podłączyć jednostkę chłodzącą ARTIC lub gruntowy wymiennik ciepła. Nie rekomendujemy jednak podłączenia do instalacji rekuperacji urządzeń klimatyzacyjnych, których zasada działania jest zupełnie inna i bezpiecznie jest, jak działają one niezależnie od systemu wentylacyjnego.Planując jednak w domu rekuperację i klimatyzację, należy odpowiednio zaprojektować punkty nawiewne i wywiewne rekuperacji oraz nawiewy z klimatyzacji, by obie te instalacje wspomagały się, a nie przeszkadzały sobie.RekuperatoryPL zajmują się równiez montażem klimatyzacji w domach z rekuperacją.

Przy wysokim poziomie wód gruntowych może być stosowany taki gruntowy wymiennik ciepła, w którym elastyczne przewody, którymi krąży substancja transportująca energię – glikol – stanowią jedną całość. Nie ma tym samym niebezpieczeństwa uszkodzenia ich połączeń. W przypadku wymienników rurowych duże znaczenie ma odpowiednie zagęszczenie podłoża, co w przypadku wysokich wód gruntowych staje się inwestycją bardzo kosztowną. RekuperatoryPL rekomendują wykonanie i wykonują glikolowe wymienniki ciepła.

Im szybciej zaprojektuje się rekuperację, tym lepiej. Zalecamy zaprojektowanie systemu rekuperatora PRZED rozpoczęciem prac budowlanych. Pozwoli to na znaczne oszczędności finansowe (rezygnacja np. z kominów wentylacyjnych, mniejsze koszty związane np., z przekuwaniem lub wierceniem otworów wiertnicą), a dzięki temu na znaczne obniżenie realnych kosztów instalacji.

Przede wszystkim architekt pracujący nad projektem powinien mieć już wcześniej do czynienia z instalacjami rekuperacji. Niestety, większość architektów wciąż jeszcze nie podejmuje się samodzielnego „ugryzienia” tego tematu. W związku z tym przed oddaniem projektu do wrysowania architektowi warto jest zamówić projekt instalacji wentylacji mechanicznej (i dopiero później wykonać adaptację budynku z uwzględnieniem wymaganych przez tego typu wentylację zmian) albo zdecydować się już na wykonawstwo w dobrej firmie instalacyjnej, w której projekt rekuperacji jest częścią umowy na wykonawstwo instalacji – jest on wtedy bezpłatny.

Dobór odpowiedniego rekuperatora należy do firmy instalacyjnej wyspecjalizowanej w  projektowaniu i montażu rekuperacji w domkach jednorodzinnych. Moc rekuperatora zależy od ilości zapotrzebowania na powietrze wentylacyjne w danym domu, a to zależy od ilości i rodzaju pomieszczeń.Przykładowo dla domu o powierzchni nieco ponad 130m2 optymalnym rozwiązaniem jest AERIS 350, wliczając w to nawet korzystanie z wymiennika gruntowego.Odpowiedniej mocy rekuperator dobiera się jednak nie tylko na podstawie metrażu budynku, ale na podstawie rzutów każdej z kondygnacji. Najlepiej, by zrobił to inżynier z doświadczeniem w zakresie wentylacji budynków jednorodzinnych.

Tak, generalnie projekt rekuperacji musi być zatwierdzony przez uprawnionego projektanta i przedstawiony do zatwierdzenia przy uzyskiwaniu pozwolenia na budowę. W znakomitej części przypadków jednak, z którymi mamy do czynienia, zamiana wentylacji grawitacyjnej na mechaniczną wymaga jedynie wzmianki o tym fakcie w dzienniku budowy.

Najważniejsze są:

1. GŁOŚNOŚĆ: jaki typ wentylatorów jest zastosowany w środku (dobrej klasy, trwałe wentylatory na łożyskach, czy zwykłe „blaszaki”), jaki typ obudowy – metalowe mają po 2-3 latach tendencję do wpadania w rezonans, który niesie się po przewodach i nie daje zasnąć). Ważna jest więc również dobra izolacja akustyczna centrali.
2. KOSZTY eksploatacyjne (koszt filtrów oraz pobór prądu). Często okazuje się, że rekuperatory o wspaniałym teoretycznym współczynniku odzysku ciepła (powyżej 85%) zużywają o wiele więcej prądu lub koszt wymiany filtrów w takim rekuperatorze przekracza zdrowy rozsądek. W trakcie użytkowania okazuje się, że wspaniała centrala o doskonałych parametrach w praktyce jest mniej oszczędna ze względu na stałe koszty eksploatacyjne. Należy wziąć pod uwagę, że zwiększenie odzysku ciepła w centrali o 5% (czyli z 75 do 80%) pozwoli nam na dodatkową oszczędność kosztów ogrzewania 20-40 PLN rocznie (dane dla domu o powierzchni ok. 160m2, zakładając ciągłą pracę całej instalacji i szczelne zamknięcie domu przez cały czas jej działania). Urządzenie powinno pracować 24h/dobę przez cały rok (nawet podczas nieobecności mieszkańców), dlatego niezwykle istotne jest, ile prądu zużyje: Rekuperatory AERIS zużywają średnio 45W, co daje średni dzienny koszt użytkowania rekuperatora na poziomie 0,39 pln.
3. SPRĘŻ – czyli siła, z jaką wentylatory przepychają powietrze przez przewody. Ogromna większość dostępnych na rynku central ma spręż wynoszący ok. 100 Pascali lub mniej, w praktyce oznacza to, że opór powietrza przepływającego w przewodach spowoduje, że po ok. 20 m przewodu i 2 anemostatach „po drodze” na trzecim anemostacie nie będzie już żadnego ruchu powietrza! – czyli cała instalacja nigdy nie zadziała prawidłowo! Ponadto rekuperator o takim sprężu nigdy nie „przepchnie” powietrza przez wymiennik gruntowy. Oferowane przez Rekuperatory.pl centrale mają spręż wynoszący od 300 Pa, więc w praktyce nawet po 50-metrowym przewodzie i 5-6 anemostatach „po drodze” na żadnym z nich nie ma problemów z wywiewem lub nawiewem.
4. BY-PASS – dodatkowo zapewnia on możliwość tzw. „swobodnego chłodzenia” poprzez skierowanie w okresie letnim chłodniejszego nocnego, zewnętrznego powietrza bezpośrednio do pomieszczeń; zapewnia także wywiew ciepłego powietrza z budynku bezpośrednio na zewnątrz omijając wymiennik; by-pass używany jest głównie latem – w tym okresie chłodniejsze powietrze (lub powietrze z gruntowego wymiennika ciepła) wprowadzane jest bezpośrednio do budynku; by-pass funkcjonuje całkowicie automatycznie, jedynym parametrem, jaki należy określić jest tzw. temperatura komfortowa, jaką chce się uzyskać w budynku.